Sommelier

Terminem „sommelier” określa się we Włoszech, jak i w innych krajach, zawód profesjonalnego doradcy w sprawach wina lub kelnera. Jest to francuska przeróbka włoskiego słowa somigliere.

Wydane w XVIII wieku w Piemoncie Edykty Księcia Sabaudii wprowadzały urzędowe stanowisko Somigliere di Bocca e di Corte, odpowiedzialnego na dworze książęcym za wybór najlepszych win. Do jego obowiązków należało wyszukiwanie i ocena win, a także ustalanie zasad ich prawidłowego podawania. W połowie XIX wieku terminu sommelier zaczęto używać we Francji. Jednak zawód polegający na wyborze, butelkowaniu i podawaniu wina był znany na długo przed ustanowieniem przez Księcia Sabaudii owej oficjalnej funkcji.

Greckie „sympozjony”, starożytne biesiady, w trakcie których spożywano duże ilości wina, prowadzone były przez sympozjarchów. Z kolei dla cesarzy rzymskich wyborem i serwowaniem win zajmowali się rex bibendi. W epoce Renesansu, postacią liczącą się na włoskich dworach królewskich był coppiere (dokładnie podczaszy), stojący na straży rytuału wyboru i podawania win.

Kim jest sommelier? Zgodnie z polską definicją, to osoba, która selekcjonuje i serwuje wina i inne alkohole, wody oraz cygara. Celem jego pracy jest obsługa gościa w lokalu gastronomicznym, z naciskiem na doradzanie przy wyborze wina i jego serwowania. Europejska definicja wskazuje natomiast na nieco szerszy kontekst pracy sommeliera. Zgodnie z nią, tego typu specjalista dysponuje wiedzą ogólną na temat wina, procesu jego produkcji, serwowania oraz dopasowywania do potraw. Wykorzystywana jest ona zarówno podczas pracy w restauracjach, jak i do przygotowywania kart win czy prowadzenia wyspecjalizowanych piwnic winiarskich. Co jeszcze warto wiedzieć na temat tego zawodu?

Jak widać, zakres działań sommeliera jest niezwykle rozbudowany. Obejmować może on bowiem zarówno tworzenie karty win i alkoholu dopasowanej do charakteru danego lokalu gastronomicznego, jak i uzupełnianie zapasów magazynowych, kontakt i negocjowanie cen z dostawcami trunków, nadzorowanie nad właściwym przechowywaniem win, dopasowywanie szkła i akcesoriów do serwowania alkoholu czy szkolenie oraz egzaminowanie obsługi.

Dobry sommelier to taki, który łączy w sobie cechy kelnera, managera oraz kierownika sali. Musi on posiadać rozległą wiedzę na temat wina, innych alkoholi, wody, herbaty, kawy, koktajli oraz kulinariów.

Jak zostać sommelierem? W tym celu należy odbyć specjalistyczny kurs. Jednym z najbardziej znanych i poważanych w branży jest WSET (Wine and Spirit Education Trust). Obejmuje on część zarówno teoretyczną, jak i praktyczną. Podczas jednego spotkania, uczestnicy kursu degustują niekiedy nawet kilkanaście, starannie wyselekcjonowanych, dopasowanych do danego tematu win. Mają oni okazję porównać swoje odczucia zarówno z wykwalifikowanym prowadzącym, jak i pozostałymi uczestnikami. Kurs, jakim jest Wine and Spirit Education Trust pozwala poznać obowiązuje schematy i standardy. Dodatkowo, uczy on tworzenia skutecznych, zrozumiałych opisów win bazujących na definicji ich kluczowych cech. Wspomniany powyżej kurs składa się z 4 różnych poziomów. Szczegółowość przekazywanych informacji na każdym z nich jest dopasowywana do poziomu uczestników.

Na jakie zarobki może liczyć sommelier? W przypadku osób początkujących jest to około 3500 — 7000 złotych brutto. Doświadczeni sommelierzy zarabiają nawet kilkukrotność tych kwot powiększoną o dodatkowe dochody z prowadzonych warsztatów i degustacji oraz napiwki.

Wiele osób myli ze sobą sommeliera, kipera oraz enolog. Drugi z nich jest zawodowym degustatorem, który zajmuje się organoleptyczną oceną zapachu, smaku oraz wyglądu danego produktu. Kiper może pracować przy produkcji zarówno alkoholi, jak i innych napojów oraz żywności, odpowiadając za jakość oraz powtarzalność wyrobów. Jeżeli chodzi natomiast o enologa, jest on specjalistą w zakresie produkcji wina. Enolog dysponuje wiedzą na temat uprawy winorośli, funkcjonowania winnic, winifikacji oraz dojrzewania wina.